Hệ thống bôi trơn là gì? Tác dụng, sơ đồ và nguyên lý làm việc

he thong boi tron la gi

“Hệ thống bôi trơn là gì?” là câu hỏi mà rất nhiều bạn quan tâm. Hôm nay tôi sẽ giúp các bạn tìm hiểu tất tần tật về hệ thống bôi trơn trên chiếc xe ô tô của mình. Hãy cùng theo tôi tìm hiểu nhé!

Nội Dung Bài Viết

Hệ thống bôi trơn trên ô tô là gì?

Để một hệ thống hoạt động trơn tru và êm ái thì hệ thống bôi trơn rất quan trọng. Vậy chính xác hệ thống bôi trơn là gì, cấu tạo ra sao và có nhiệm vụ như thế nào? 

Hệ thống bôi trơn trên ô tô
Hệ thống bôi trơn trên ô tô

Hệ thống bôi trơn trên ô tô là bộ phận có nhiệm vụ dùng dòng chất bôi trơn phân cách các bộ phận kim loại với nhau. Chất bôi trơn thông thường có 3 dạng là rắn, lỏng, khí. Trong đó, dạng bôi trơn chất lỏng được sử dụng nhiều nhất.

Các bộ phận chính của hệ thống bôi trơn

1. Bơm dầu

Bơm dầu có nhiệm vụ đẩy dầu bôi trơn đến tất cả các bộ phận chuyển động để bôi trơn và làm mát, tránh hư hỏng trong quá trình hoạt động. Bơm dầu nằm gần bể chứa dầu và cung cấp dầu cho bộ lọc dầu trước khi đưa dầu đến các bộ phận chuyển động khác nhau của động cơ.

bom dau boi tron

Hiện nay, có nhiều loại bơm dầu được sử dụng,điển hình là loại bánh răng. Bơm dầu và đường dẫn dầu dễ bị các hạt nhỏ làm nghẹt, gây hư hại nghiêm trọng hoặc thậm chí làm hỏng động cơ. Vì vậy, cần thay nhớt động cơ và bộ lọc định kỳ để bảo đảm sự hoạt động ổn định của động cơ.

2. Bộ phận lọc dầu

Bộ phận lọc dầu giúp giữ lại tất cả các tạp chất khi dầu đi qua các chi tiết máy. Điều này đảm bảo rằng dầu luôn sạch sẽ và không có cặn bẩn, giúp tránh tình trạng ổ trục bị mài mòn, kẹt, và hư hỏng do tạp chất. 

Có nhiều loại bầu lọc dầu được sử dụng, bao gồm lọc hóa chất, từ tính, ly tâm, thấm, và cơ khí.

3. Thông gió hộp trục khuỷu

Bộ phận thông gió hộp trục khuỷu rất quan trọng trong việc làm mát động cơ bằng cách giúp hạ nhiệt và bảo vệ dầu nhờn khỏi tình trạng ô nhiễm và phân hủy. 

Hiện nay, có 2 phương pháp thông gió hộp trục khuỷu phổ biến nhất đó là thông gió kín và thông gió hở (gió tự nhiên)

4. Két làm mát dầu

Hệ thống bôi trơn làm việc như một tổ hợp hoàn hảo, giúp cho các bộ phận hoạt động mượt mà và ổn định. Két làm mát dầu là một phần quan trọng trong hệ thống này, giúp bảo đảm rằng dầu nhờn luôn ở nhiệt độ ổn định và không bị hư hỏng do quá nóng. 

Hiện nay, có hai phương pháp phổ biến để làm mát dầu là sử dụng không khí hoặc nước. Nếu muốn bảo vệ hệ thống bôi trơn của bạn, hãy lựa chọn phương pháp làm mát dầu phù hợp với nhu cầu của bạn.

Chue đề liên quan: Hệ thống đánh lửa trên ô tô là gì? hệ thống đánh lửa có ở loại động cơ nào

Sơ đồ và nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn

Có lẽ có rất nhiều bạn ở đây thắc mắc về nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn. Theo thông tin mà tôi nắm được thì hệ thống bôi trơn hoạt động dựa trên nguyên tắc lưu thông tuần hoàn dầu.

Sơ đồ nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn
Sơ đồ nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn

Khi động cơ chạy, dầu được bơm qua phao lọc đầu và đi vào bầu lọc thô, sau đó đến ống dẫn dầu chính. Từ đó, dầu được chuyển đến các chi tiết như cổ trục cam, trục đòn mở và bạc cổ trục chính thông qua các ống dẫn dầu nhánh. 

Nó cũng được sử dụng để bôi trơn bạc đầu to thanh truyền và các cổ trục khác của trục khuỷu. Một số động cơ có lỗ phun dầu để bôi trơn xi lanh, cam và con đội ngay khi lỗ phun dầu trùng hoặc thông với lỗ dầu ở cổ biên. Khi đã bôi trơn hết các chi tiết, dầu sẽ quay lại te.

Hệ thống bôi trơn cũng có bầu lọc tinh để lọc sạch dầu khi khoảng 10-15% dầu trong đường dầu chính đi qua nó. Điều này giúp loại bỏ các tạp chất nhỏ để đảm bảo dầu được lọc sạch khi trở về te.

Đánh giá: Ưu điểm của hệ thống phun xăng điện tử

Hệ thống bôi trơn có nhiệm vụ gì?

Hệ thống bôi trơn có nhiệm vụ đưa dầu bôi trơn liên tục đến các bề mặt ma sát của các chi tiết để đảm bảo điều kiện làm việc bình thường của động cơ và tăng tuổi thọ các chi tiết.

Công dụng của hệ thống bôi trơn cơ bản như sau:

  • Giảm ma sát: Hệ thống bôi trơn giúp giảm ma sát giữa các bộ phận trong hệ thống khởi động, giúp tăng tuổi thọ và hiệu suất của xe.
  • Giảm hao mòn: Bôi trơn giúp giảm hao mòn bởi vì các bộ phận chạy động được bôi trơn đầy đủ, giảm ma sát và không bị mài mòn.
  • Tăng hiệu suất: Khi các bộ phận chạy động được bôi trơn đầy đủ, hệ thống sẽ hoạt động tốt hơn và đạt hiệu suất cao hơn.
  • Giảm nhiệt: Bôi trơn cũng giúp giảm nhiệt độ bên trong động cơ bởi vì chúng làm giảm ma sát giữa các bộ phận chạy động.
  • Giảm tiếng ồn: Bôi trơn cũng giúp giảm tiếng ồn bởi vì chúng giảm ma sát giữa các bộ phận chạy động.
  • Tăng tuổi thọ: Bôi trơn đầy đủ sẽ giúp tăng tuổi thọ của các bộ phận chạy động và hệ thống tổng thể.

Xem thêm: hệ thống khởi động ô tô gồm những bộ phận nào?

Các phương pháp bôi trơn động cơ thường gặp

phan loai he thong boi tron

Dưới đây là 4 phương pháp bôi trơn động cơ phổ biến nhất:

Phương pháp bôi trơn bằng vung té dầu

Phương pháp bôi trơn bằng vung té thường được sử dụng trong các động cơ một xilanh có kết cấu đơn giản. Nguyên lý hoạt động của nó là dầu nhờn chứa trong cacte được múc và hắt tung lên.

Với mỗi vòng quay, hắt dầu sẽ múc một lần và các hạt dầu nhỏ sẽ rơi xuống các bề mặt ma sát một cách tự do. Để đảm bảo các ổ trục được cung cấp đủ dầu nhờn, người ta tạo ra các gân hứng dầu nhờn trên các vách ngăn trên ổ trục. 

Tuy nhiên, phương pháp này đơn giản và không đảm bảo lưu lượng dầu bôi trơn của ổ trục. Do đó, các động cơ đời mới không còn sử dụng phương pháp này để bôi trơn động cơ nữa.

Phương pháp bôi trơn hỗn hợp

Phương pháp bôi trơn hỗn hợp là sự kết hợp giữa bôi trơn cưỡng bức và bôi trơn theo phần te dầu. 

Nếu phương pháp bôi trơn vung té dầu được dùng cho một số chi tiết như ống hướng dẫn xupap, xupap, con đội, thân xupap, pittong, mặt xi lanh, thì phương pháp bôi trơn hỗn hợp được áp dụng cho mọi chi tiết chịu trọng tải lớn, chẳng hạn như bạc đòn mở cửa trong cơ cấu phân phối khí, bạc đầu to thanh truyền, bạc cổ trục chính.

Hệ thống bôi trơn cưỡng bức

Phương pháp này được trang bị cho hầu hết các dòng xe hơi vì nó đáp ứng được các tiêu chí quan trọng như bôi trơn tốt, làm mát hiệu quả và tẩy sạch mặt ma sát của bộ phận ổ trục.

Sơ đồ hệ thống bôi trơn cưỡng bức
Sơ đồ hệ thống bôi trơn cưỡng bức

Tuy nhiên, phương pháp này khá phức tạp và chỉ áp dụng cho các động cơ đặc biệt, và dầu được chứa trong thùng thay vì các-te.

Để sử dụng phương pháp này, bạn cần có hệ thống bôi trơn bao gồm cacte hoặc bộ phận chứa dầu, bơm dầu nhớt, bầu lọc dầu nhớt thô và tinh, két làm mát dầu nhờn, đồng hồ báo áp suất và đồng hồ báo nhiệt độ dầu nhờn, cùng với các đường ống dẫn dầu.

Bôi trơn bằng dầu pha vào nhiên liệu

Hệ thống bôi trơn cho động cơ xăng 2 kỳ có 3 cửa nạp – xả – thổi trên xilanh và các-te chứa hòa khí được thiết kế để giúp động cơ hoạt động tốt hơn. Để sử dụng hệ thống này, chúng ta cần pha hỗn hợp dầu bôi trơn và nhiên liệu theo tỷ lệ từ 1/20 đến 1/25. Tôi thường pha hỗn hợp này theo 3 cách:

  • Cách 1: Phun dầu trực tiếp vào bướm ga hoặc ống khuếch tán.
  • Cách 2: Chứa dầu và nhiên liệu trong 2 bình riêng biệt, khi hoạt động sẽ được hòa trộn song song.
  • Cách 3: Hòa trộn dầu và nhiên liệu theo tỷ lệ đã quy định trước khi cho vào hệ thống bôi trơn.

Tuy nhiên, phương pháp này có một số vấn đề an toàn cần lưu ý. Nếu muội than bị đốt cháy trong quá trình hoạt động, nó sẽ bám lên pittông và làm giảm khả năng thoát nhiệt, gây nên hiện tượng bugi đoản mạch do động cơ quá nóng. 

Nếu lượng dầu và nhiên liệu pha ít hơn sẽ làm giảm khả năng bôi trơn, dẫn đến pittông bị kẹt trong xilanh. Vì vậy, chúng ta cần kiểm soát lượng dầu cần thiết để đảm bảo an toàn khi sử dụng hệ thống bôi trơn này nhé!

Những ưu điểm của hệ thống bôi trơn tự động

Hệ thống bôi trơn tự động của ô tô có nhiều ưu điểm, bao gồm:

  • Tăng tuổi thọ động cơ: Bôi trơn tự động giúp động cơ của ô tô hoạt động mượt mà hơn, giảm ma sát và giữ cho các bộ phận động cơ không bị mòn, kéo dài tuổi thọ của động cơ.
  • Giảm tiếng ồn và rung lắc: Bôi trơn tự động giúp giảm tiếng ồn và rung lắc của động cơ, giúp cho trải nghiệm lái xe của người lái tốt hơn.
  • Tăng hiệu suất nhiên liệu: Bôi trơn tự động giúp tối ưu hóa hiệu suất động cơ và giảm ma sát, giúp tiết kiệm nhiên liệu.
  • Tiết kiệm thời gian và công sức: Với hệ thống bôi trơn tự động, người lái xe không cần phải thường xuyên kiểm tra và thêm dầu bôi trơn thủ công, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
  • Bảo vệ môi trường: Với hệ thống bôi trơn tự động, lượng dầu bôi trơn sử dụng được tối ưu hóa và giảm thiểu khả năng rò rỉ dầu, giúp bảo vệ môi trường.

Xem ngay: hệ thống khởi động ô tô là gì?

Thời gian bảo dưỡng hệ thống bôi trơn ô tô?

Thời gian bảo dưỡng hệ thống bôi trơn ô tô phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

  • Điều kiện sử dụng: Nếu bạn sử dụng xe của mình trong môi trường bụi bẩn hoặc chất lỏng độc hại, thì hệ thống bôi trơn có thể bị mòn nhanh hơn và cần được bảo dưỡng thường xuyên hơn.
  • Loại xe: Các loại xe khác nhau có yêu cầu bảo dưỡng khác nhau. Ví dụ, xe đua cần được bảo dưỡng thường xuyên hơn so với xe thường.
  • Thời gian hoạt động: Nếu bạn lái xe của mình trong khoảng thời gian dài hơn so với trung bình, thì hệ thống bôi trơn có thể bị mòn nhanh hơn.
  • Điều kiện môi trường: Điều kiện môi trường như nhiệt độ, độ ẩm và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ của hệ thống bôi trơn.

Với những yếu tố trên, thời gian bảo dưỡng hệ thống bôi trơn ô tô tôi thường thực hiện sau khi chạy xe từ 3.000 đến 7.500 dặm hoặc khoảng 3-6 tháng. Bên cạnh đó, các bạn cũng nên kiểm tra hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất về thời gian bảo dưỡng cho loại xe của bạn.

Các hư hỏng thường gặp ở hệ thống bôi trơn

Trong hệ thống bôi trơn, có thể xảy ra các vấn đề như tiêu thụ dầu quá mức, áp suất dầu thấp và cao. Các nguyên nhân của các vấn đề này bao gồm:

  • Tiêu thụ dầu quá mức do lượng dầu đi vào buồng đốt quá nhiều, hiện tượng rò rỉ, hoặc lượng dầu hao hụt qua hệ thống thông gió.
  • Áp suất dầu thấp có thể do lò xo van xả yếu, bơm dầu bị mòn, đường dầu bị nứt, tắc nghẽn đường dầu, dầu bị loãng hoặc vòng bi bị mòn.
  • Áp suất dầu cao có thể do van xả bị kẹt, lò xo van mạnh, đường dầu bị tắc hoặc dầu rất nặng.

Một số câu hỏi về hệ thống bôi trơn

Đây là câu hỏi thường được quan tâm về hệ thống bôi trơn:

Xe máy sử dụng loại hệ thống bôi trơn nào

Xe máy sử dụng hệ thống bôi trơn động cơ bằng dầu mỡ. Hệ thống này bao gồm bơm dầu, bộ lọc, van điều khiển áp suất, ống dẫn dầu và các đầu bôi trơn để bôi trơn các chi tiết trong động cơ. 

Khi động cơ hoạt động, dầu được bơm từ bình dầu qua bộ lọc rồi đưa vào các chi tiết cần bôi trơn để giảm ma sát và đảm bảo sự hoạt động êm ái và bền bỉ của động cơ xe máy.

Hy vọng qua những chia sẻ của chúng tôi, bạn đã nắm đầy đủ các thông tin cần thiết về hệ thống bôi trơn của ô tô. Từ đó, bạn có thể đưa ra lịch trình bảo dưỡng định kỳ hợp lý, nhằm duy trì tuổi thọ của hệ thống bôi trơn cũng như các động cơ khác trong xe của mình!

Bài viết liên quan
Vô lăng siêu xe đẹp 2022 | Thành Vô Lăng
vo lang sieu xe dep 2021

Dưới đây là những vô lăng siêu xe tốt nhất bạn có thể mua vào năm 2021 để tăng sức ...

Lưu ý khi độ nội thất ô tô 2021
5 luu y khi do noi that o to 2021

Những dòng xe tầm trung hay giá rẻ thường bị lược bỏ một số bộ phận để giảm giá thành. ...

5 kinh nghiệm khi mua phụ kiện ô tô bạn nên biết
Phu kien o to scaled

Số lượng người sở hữu xe hơi ngày càng tăng lên kéo theo nhu cầu sở hữu những phụ kiện ...

Vô lăng chơi game – Nâng tầm trải nghiệm chơi game
Ban sao cua Ban sao cua Car Interior Cleaning Suggestions to Revitalise Your Ride. 7 scaled

Vô lăng chơi game chắc hẳn là món đồ ưa chuộng mà nhiều tín đồ mê game đua xe mong muốn ...

5/5 (1 Review)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Messenger
Chat với chúng tôi qua Zalo
Gọi ngay
Developed by Tiepthitute